Met subsidiegelden inclusief onderwijs en kansengelijkheid heeft Quadraam vanuit de samenwerking van het Liemers Lijstje mensen uit het PO – VO uitgenodigd om met elkaar inspiratie op te doen en te leren van het onderwijssysteem in Finland en Estland (zij staan op dit moment hoog in de pirls ranking). Samen met collega’s van het voortgezet onderwijs; Candea college, Liemers college en het Olympus college zijn er vanuit onze stichting Bob, Hanneke, Julia en Sabine mee op inspiratiereis geweest.

We hebben een bijzondere reis achter de rug. Bijzonder om te zien en te ervaren hoe landen hun eigen invulling geven aan toch wel gelijksoortige problematieken. Welbevinden, mobieltjes en concentratie zijn ook hier onderwerpen van gesprek.

Leerlingen gaan tot hun 6e jaar naar de kindergarten, van hun 7e tot hun 15e jaar naar vaak hetzelfde schoolgebouw/school en kunnen er eventueel voor kiezen om het met één jaar te verlengen. Dat zorgt ervoor dat leerlingen allemaal onder het oog van de universitair geschoolde leraren groot worden.

Er wordt niet geselecteerd op niveau en kunnen samen les op één niveau volgen. Positieve en hoge verwachtingen, wederzijds respect, vertrouwen en bovenal… rust. Het was bijzonder om te zien hoe de rust van de leerkracht uitstraalt op de leerlingen. Er leek in veel scholen een soort vanzelfsprekendheid dat je in de les met de docent aan de slag gaat.

De leerlingen van alle scholen in Finland worden gevolgd door het programma Vilma. Hier worden notities, zorg behoeftes, cijfers etc in bijgehouden, binnen 1 systeem. De zorg specialisten (jongeren werken, psychologen, pedagogische assistenten) zitten veelal in het schoolgebouw waardoor de ondersteuning dichtbij is en onderdeel van het docenten team. Naast de elementen van rust (lessen van 75 minuten en daarna pauze in de buitenlucht), vertrouwen en hoge verwachtingen, hebben ze (helaas) niet de magische oplossing voor het leesniveau. In het systeem van leeftijden van 7 tot en met 15 in dezelfde school maakt het potentieel wel makkelijker om de leerlingen bepaalde uniforme lees- en leer strategieën te hanteren, onderwijs met elkaar te integreren en de ondersteuning groeit ook mee. Echter worstelen ze zelf (ook) met dalende resultaten, de veranderende cultuur tussen leerkracht/ouders en leerling en hoe digitale middelen te gebruiken in het onderwijs.

Op enkele scholen leerden de docenten in lerende kringen. Een gemengd groepje docenten die gezamenlijk onder leiding bepaalde thema’s ontwikkelen uitproberen. Dit aan de hand van theoretische onderbouwing. Op een school in Estland heeft dat echt tot verandering geleid.

In Estland hebben ze naast het ministerie van onderwijs een soort initiatief waar scholen gebruik van kunnen maken om hun les kwaliteit op basis van data en wetenschappelijk bewezen didactische strategieën te verbeteren. Gericht op ontwikkeling en kracht bij zetten.

Het systeem wat de Finnen hanteren zorgt er echter ook voor dat leerlingen moeten wachten op echte uitdaging in de lessen. En er steeds meer vervolgscholen (middelbaar onderwijs van 15 t/m 18/19) die een selecties mogen maken aan de poort totdat zij vol zitten. Zo ontstaan er toch, ook in Finland scholen waar je eigenlijk vooral terecht komt als je de mogelijkheid hebt om te excelleren in resultaten. Andere scholen die niet vol zitten, daar zijn wel alle leerlingen welkom.

We kunnen concluderen dat wij binnen onze stichting al veel maatwerk leveren, differentiëren, ouders betrekken en inclusief denken. Wat zou het mooi zijn om via de contacten die gelegd zijn, samen met het VO ons onderwijs verder kansrijk te maken voor onze leerlingen.